Przegląd Urologiczny 2015/2 (90) wersja do druku | skomentuj ten artykuł | szybkie odnośniki
 
strona główna > archiwum > Przegląd Urologiczny 2015/2 (90) > Ocena funkcji seksualnych w 10-letniej...

Ocena funkcji seksualnych w 10-letniej obserwacji po prostatektomii radykalnej – wyniki badania prospektywnego

Ten-year outcomes of sexual function after radical prostatectomy: results of a prospective longitudinal study

Ganesh Sivarajan1, Vinay Prabhu1, Glen B. Taksler2, Juliana Laze1, Herbert Lepor1

1Department of Urology, New York University School of Medicine, New York, NY, USA

2Departments of Population Health and Medicine, New York, University School of Medicine, New York, NY, USA


Autorzy pracy przedstawili wyniki analizy długoterminowego wpływu radykalnej prostatektomii (RP) na funkcje seksualne (SF) i erekcje (EF) oraz jej implikacje związane ze stosunkiem korzyści do ryzyka. Celem badania było określenie wpływu długoterminowej RP na męskie SF i EF w ponad 10-letniej obserwacji. Metodą było prospektywne, ciągłe badanie wyników leczenia u 1836 mężczyzn po RP leczonych w szpitalu uniwersyteckim. Mężczyźni zostali zaproszeni do wypełnienia ankiety University of California, Los Angeles, Prostate Cancer Index SF oraz EF na początku badania, w 3., 6., 12., 24., 96. i 120. miesiącu po operacji oraz w 4. i 7. roku po zabiegu, oceniając zmiany w ich EF w ostatnich 2 latach. Była to ankieta mierząca subiektywną ocenę możliwości uzyskania erekcji, jakości erekcji, częstotliwości erekcji, osiągnięcia orgazmu oraz spełniania funkcji seksualnych. U wszystkich badanych wykonano zabieg otwarty RP. Do porównania wyników wykorzystano uogólniony model regresji liniowej wielorakiej, by ocenić zależność pomiędzy czasowo następującej po sobie RP oraz wyników pomiarów kontrolnych SF i EF, porównując je do wieku, stężenia PSA, oceny w skali Gleasona, zaawansowania miejscowego choroby, rasy, stanu cywilnego oraz zakresu wykonania zabiegu oszczędzającego pęczki naczyniowo-nerwowe. Po początkowo oczekiwanym spadku w okresie od zabiegu do 3. miesiąca została zaobserwowana poprawa zależna od czasu w SF i EF w ciągu 2 lat. Zarówno wyniki SF, jak i EF były następnie stabilne między 2. i 10. rokiem po RP. Chorzy z podgrupy młodszych mężczyzn, tj. poniżej 60. roku życia, oraz mężczyźni z lepszymi wynikami przedoperacyjnym byli bardziej skłonni do utrzymania ich wyników w ankietach EF i SF w okresie od 3. miesiąca do 10. roku.

Głównym ograniczeniem badania jest błąd pomiarowy związany z częściowym brakiem odpowiedzi chorych na ankietę po leczeniu. Kolejnym czynnikiem zakłócającym wyniki badania jest użycie inhibitorów fosfodiesterazy i innych interwencji w celu poprawy EF. Zaletą z kolei jest 10-letni okres obserwacji oraz prospektywna metodyka przeprowadzenia badania, która wyklucza błędy związane z odwoływaniem się do wspomnień i odczuć pacjentów. Odzyskiwanie EF może wykraczać znacząco poza 2 lata. Istnieje znaczny związek między młodszym wiekiem i lepszym funkcjonowaniem przedoperacyjnym a prawdopodobieństwem odczucia poprawy po 2 latach. Dla zdobycia porównywalnej oceny efektywności metod leczenia miejscowego zlokalizowanego raka stercza potrzebne jest sprawdzanie SF powyżej 2 lat, by wyjaśniać opóźnione skutki leczenia i naturalną historię zmian SF w starzejącej się populacji mężczyzn. Do tych metod zalicza się aktywny monitoring, radioterapię oraz RP. Ponieważ średnia długość życia po leczeniu wynosi około 13,8, a w wielu przypadkach nawet 20 i 30 lat, konieczne są badania długoterminowe.

Obecnie powikłanie w postaci zaburzeń erekcji jest głównym czynnikiem skłaniającym pacjentów do rezygnacji z radykalnej prostatektomii. Dlatego ważne jest informowanie chorych o ryzyku związanym z RP oraz jej związku z EF i SF, by pomóc im ustalić realistyczne oczekiwania, co wpływa na satysfakcję pacjentów po zabiegu. W literaturze jest stosunkowo mało wysokiej jakości dowodów obrazujących zmiany w EF i SF zależne od czasu po radykalnej prostatektomii, co skłania do przeprowadzenia większej liczby tego rodzaju badań.


Oprac.: lek. Piotr Skrudlik