Dobiega końca rok 2005 - czwarty rok działania systemu punktacji kredytowej CME-CPD w Polsce.
To dobry czas na dokonanie krótkiego podsumowania.

Ustawiczne kształcenie medyczne

W latach 1993-1994 temat ustawicznego kształcenia medycznego i ustawicznego doskonalenia zawodowego stał się jednym z głównych kierunków zainteresowań UEMS (Europejskiej Unii Lekarzy Specjalistów). European Board of Urology, będąca częścią UEMS, wprowadziła w roku 1998 własny system CME-CPD, przeznaczony dla specjalistów urologów. Autorem systemu CME-CPD EBU jest profesor Alberto Matos-Ferreira, wybitny portugalski urolog. Europejski system CME-CPD został zaadaptowany i wprowadzony przez Polskie Towarzystwo Urologiczne 1.01.2002 roku. Podstawą współpracy PTU i EBU w ramach programu CME-CPD był list intencyjny podpisany przez prezesa PTU, profesora Andrzeja Borówkę oraz przewodniczącego Komitetu Edukacji EBU dr. J.M. Nijmana.

Promocja CME-CPD

Wprowadzenie w roku 2002 systemu CME-CPD poprzedzone zostało akcją promocyjną, do której można zaliczyć m.in. wydanie polskiej wersji broszury Alberto Matosa-Ferreiry pt "Ustawiczne kształcenie medyczne i ustawiczne doskonalenie zawodowe" (ryc. 1), przygotowanie ulotek informacyjnych oraz plakatów na temat CME-CPD. Zasady działania systemu zostały opisane po raz pierwszy w "Przeglądzie Urologicznym" 6/2001, a także m.in. w "Gazecie Lekarskiej" nr 3/2002 oraz w "Pulsie" nr III/2002. Powstał graficzny znak systemu CME-CPD - charakterystyczne logo pojawia się we wszystkich publikacjach dotyczących punktów kredytowych. Informacje na temat CME-CPD zamieszczane są w kolejnych numerach "Przeglądu Urologicznego" (począwszy od nr. 6/2001) oraz na stronie internetowej www.pturol.org.pl. Informacje na temat CME-CPD udzielane były także w stoisku PTU podczas kolejnych kongresów naukowych - we Wrocławiu, Szczecinie, Krakowie i Lublinie.

Rycina 1

Uczestnicy CME-CPD

Działania promocyjne przyniosły zamierzone rezultaty. Już w ciągu pierwszych trzech miesięcy funkcjonowania systemu punktacji kredytowej zapisało się do niego 99 urologów. Każdy uczestnik otrzymał numer rejestracyjny, hasło dostępu do swojej sekcji na stronie internetowej EBU (www.ebu.com) oraz kartę CME-CPD służącą do automatycznej rejestracji punktów CME na akredytowanych imprezach naukowych. Po raz pierwszy karty te zostały zastosowane na Kongresie Naukowym w Szczecinie w roku 2003.

Obecnie do systemu CME-CPD należy 366 polskich urologów. Najwięcej osób zapisało się pierwszym kwartale 2002 roku. Uczestnicy systemu CME-CPD reprezentują wszystkie stopnie naukowe oraz wszystkie województwa. Jest wśród nich 110 osób posiadających prestiżowy tytuł FEBU. Warunkiem rejestracji w systemie CME-CPD jest przysłanie do Biura CME-CPD PTU formularza "Rejestracja w systemie CME-CPD", opłacenie składki członkowskiej PTU oraz posiadanie specjalizacji z urologii. Koszt uczestnictwa w CME-CPD ponosi ZG PTU (10 euro plus podatek za jednego uczestnika za rok). Zapisy do CME-CPD będą wznowione w styczniu 2006 roku.

Punkty CME-CPD

Być w systemie CME-CPD to znaczy gromadzić punkty kredytowe przyznawane za uczestnictwo w akredytowanych przez EBU aktywnościach oraz za własną aktywność naukową zaszeregowaną do jednej z wyodrębnionych przez EBU kategorii punktacji kredytowej. Liczba gromadzonych przez uczestnika punktów jest zapisywana na jego koncie w bazie EBU i PTU. Uzyskane przez uczestników CME-CPD punkty znajdują swój wyraz w raportach półrocznych i rocznych przygotowywanych przez EBU we współpracy z Biurem CME-CPD PTU. Oprócz raportów uczestnicy otrzymują także dyplomy CME-CPD PTU, w których uwzględniona jest ogólna liczba punktów uzyskanych w danym roku. (ryc. 2 - wzór dyplomu za rok 2002, ryc. 3 - wzór dyplomu za rok 2003, ryc. 4 - wzór dyplomu za rok 2004).

W październiku uczestnicy otrzymali raporty półroczne dotyczące aktywności w okresie od stycznia do czerwca 2005, raporty roczne będą przygotowane w pierwszym kwartale 2006 roku.
Szczegółowa analiza raportów z lat 2002, 2003 i 2004 (przedstawiona w "Przeglądzie Urologicznym" 3/2005) wykazała, że w ciągu tych trzech lat wyniki uczestników CME-CPD mierzone punktami kredytowymi kształtują się na podobnym poziomie. Co roku największą liczebnie grupę, średnio 62%, stanowią uczestnicy, którzy uzyskują od 21 do 100 punktów.

Tabela 1	Liczba punktów rekomendowanych przez EBU do uzyskania w ciągu 5 lat

Akredytacje CME-CPD

Z roku na rok wzrasta liczba akredytowanych polskich imprez naukowych. Ubieganie się o akredytację CME-CPD to umożliwienie uczestnikom systemu uzyskania punktów za uczestnictwo, prezentacje, udział w komitecie naukowym i organizacyjnym. W roku 2005 powstał Polski Komitet Akredytacyjny w składzie: prof. dr hab. Andrzej Borówka, prof. dr hab. Andrzej Borkowski, dr med. Artur Antoniewicz. Komitet ten działa w ścisłej współpracy z EBU Accreditation Committee. Szczegółowa lista wszystkich akredytowanych polskich przedsięwzięć naukowych zamieszczona jest na stronie www.pturol.org.pl w części "CME-CPD".

Tabela 2	Liczba akredytowanych imprez w latach 2002-2005

Biuro CME-CPD

Koordynacją systemu CME-CPD w Polsce zajmuje się jednoosobowe Biuro CME-CPD, które działa od 15.10.2001 roku. Do głównych zadań biura należy m.in.:

• ścisła współpraca z Biurem CME-CPD EBU w Holandii;
• koordynacja kontaktów między PTU a EBU w sprawach dotyczących systemu CME-CPD;
• pośrednictwo w przekazywaniu uczestnikom systemu informacji od EBU;
• współpraca z organizatorami imprez naukowych i pośrednictwo w ubieganiu się o przyznanie akredytacji polskim przedsięwzięciom edukacyjnym;
• uaktualnianie bazy danych uczestników CME-CPD;
• przekazywanie do EBU danych, takich jak listy uczestników akredytowanych imprez, dokumentów dotyczących indywidualnej aktywności naukowej uczestników CME-CPD;
• przygotowywanie dyplomów rocznych w oparciu o raporty wydane przez EBU;
• udzielanie informacji na temat systemu CME-CPD.

Rycina 2

Rycina 3

Rycina 4

Rycina 5

Podsumowanie

System CME-CPD działa sprawnie. Uczestnicy systemu i organizatorzy imprez naukowych wdrożyli się do pracy administracyjnej związanej z uczestnictwem w CME-CPD. Wyniki dokonań naukowych polskich uczestników CME-CPD są pozytywnie oceniane przez EBU.

Od momentu wprowadzenia CME-CPD w Polsce system rozwija się i zmienia. W 2004 roku EBU przeniosło swoją siedzibę z Rotterdamu do Arnhem. Zmiana siedziby oraz zacieśnienie współpracy między EBU i EAU zaowocowało wspólną inicjatywą o nazwie EU-ACME (European Urology Acredited Continuing Medical Education). Celem tej inicjatywy jest usprawnienie działania systemu ustawicznego kształcenia medycznego na poziomie ogólnśuropejskim (szczegóły "Przegląd Urologiczny" 2/2005). Podstawą tej inicjatywy stał się sprawdzony już system CME-CPD. Uczestnicy CME-CPD zostali automatycznie "włączeni" do systemu EU-ACME. W praktyce, oprócz nowej nazwy, nowej broszury (ryc. 5) i nowych kart, inne zmiany na razie nie są widoczne.

Rok 2005 był też czasem wprowadzenia w życie "Rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 6 października 2004 w sprawie sposobów dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów". Działania PTU w kierunku zaliczenia na konto punktów edukacyjnych zgromadzonych dotąd punktów CME-CPD na razie pozostały bez echa. Może nowy rok przyniesie oczekiwaną odpowiedź ze strony Naczelnej Izby Lekarskiej?