| ||||||||
Ciągłe doskonalenie zawodowe w krajach Unii Europejskiej - czy istnieje spójny system?II Katedra Chorób Wewnętrznych Collegium Medicum Uniwersytetu
Jagiellońskiego w Krakowie
kierownik katedry: prof. dr hab. Andrzej Szczeklik Ciągłe doskonalenie zawodowe (CPD - continuing professional development) - pojęcie to, jako szersze, zastąpiło dotychczas używane "ciągłe kształcenie medyczne" (CME - continuing medical education) - lekarzy rozwija się niemal we wszystkich krajach Unii Europejskiej (UE). Oznacza to, że ciągłe doskonalenie zawodowe (CDZ) zostało powszechnie uznane za konieczne dla zapewnienia społeczeństwom UE opieki medycznej na odpowiednim poziomie fachowości. Systemy CDZ są jednak bardzo zróżnicowane. Oprócz formy i treści można je oceniać pod następującymi aspektami:
Informacje przedstawione w dalszej części niniejszego artykułu pochodzą głównie z aktualnych raportów Europejskiej Unii Lekarzy Specjalistów (UEMS). Raporty te nie zawierały danych na temat CDZ na Litwie, Łotwie i w Estonii. Udział lekarzyW 12 krajach udział lekarzy w CDZ jest obowiązkowy, a w 10 dobrowolny. Podmiot nadzorującyW 18 krajach realizację CDZ przez lekarzy nadzoruje samorząd lekarski i/lub towarzystwa naukowe, w 3 - ministerstwo zdrowia, a w jednym nie ma żadnego nadzoru. Sposób finansowaniaW większości krajów wydatki na CDZ pokrywają sami lekarze, ale jednocześnie przysługują im odpisy podatkowe. W Finlandii CDZ jest finansowane przez pracodawców. W Irlandii i Portugalii lekarzom przysługuje płatny urlop szkoleniowy (10 i 15 dni rocznie). Ponadto w Irlandii specjalistom zatrudnionym w szpitalach publicznych przysługuje rocznie blisko 1300 euro na wydatki związane z CDZ. Korzyści dla lekarzyW Belgii lekarz wywiązujący się z CDZ może wystąpić o podwyżkę pensji o około 4,5% i ma prawo do rocznej premii w wysokości około 490 euro. W Wielkiej Brytanii (częściowo też w Polsce) publikowana jest lista lekarzy realizujących CDZ. Konsekwencje niedopełnienia obowiązkuW większości krajów niedopełnienie obowiązku CDZ nie pociąga za sobą żadnych konsekwencji, oprócz - ewentualnie - odnotowania tego faktu w rejestrze lekarzy (np. w Polsce). W Niemczech, Holandii, Słowenii i Wielkiej Brytanii CDZ jest warunkiem utrzymania prawa wykonywania zawodu, a na Węgrzech niedopełnienie obowiązku CDZ zmusza do zdawania egzaminu przed specjalną komisją. Główne wnioski
Na zakończenie warto przypomnieć, że UEMS w ogłoszonym w 1994 roku dokumencie pt. "Charter on continuing medical education of medical specialists in the European Union" określiła, jak powinno być zorganizowane CDZ lekarzy w krajach UE. W dokumencie tym stwierdzono m.in., że lekarz realizujący CDZ powinien mieć prawo do odpisu podatkowego oraz do płatnego urlopu szkoleniowego. |