Physical Activity and Survival among Men Diagnosed
with Prostate Cancer
Bonn SE1, Sjolander A2, Lagerros YT3, Wiklund F2, Stattin P4, Holmberg E5,
Gronberg H2, Balter K2
1Department of Medical Epidemiology and Biostatistics, Karolinska Institutet,
Stockholm, Sweden
2Department of Medicine, Unit of Clinical Epidemiology, Karolinska Institutet,
Stockholm, Sweden
3Department of Surgical and Perioperative Sciences, Urology and Andrology,
Umea University, Umea, Sweden
4Department of Oncology, Institute of Clinical Sciences, Sahlgrenska Academy
at Univerity of Gothenburg, Gothenburg, Sweden
Aktywność fizyczna już wcześniej była związana ze
zwiększoną sprawnością fizyczną oraz poprawą jakości
życia związaną z chorobą u pacjentów z rakiem
gruczołu krokowego. A zarazem może potencjalnie
uzupełniać leczenie standardowe po postawieniu rozpoznania
celem poprawy przeżywalności w tej grupie
pacjentów. Jak dotąd istnieją spójne dowody łączące
zwiększoną aktywność fizyczną ze zmniejszeniem
śmiertelności całkowitej wśród pacjentów z rozpoznanym
rakiem. Obserwuje się również zmniejszenie
śmiertelności specyficznej dla raka w przypadku raka
gruczołu sutkowego i jelita grubego. Wśród mężczyzn,
którzy „przeżyli” raka, wyższy poziom aktywności fizycznej
był związany ze zmniejszeniem śmiertelności
zarówno z wszystkich przyczyn, jak i z powodu typowego
dla danego nowotworu złośliwego.
Mimo że zwiększona aktywność fizyczna jest związana
ze zmniejszeniem ryzyka raka gruczołu krokowego,
jedna z ostatnio opublikowanych metaanaliz nadal
niewiele wyjaśnia na temat związku między aktywnością
fizyczną po rozpoznaniu raka gruczołu krokowego
i jej wpływem na przeżywalność w tej grupie pacjentów.
Wpływ aktywności fizycznej po postawieniu rozpoznania
raka gruczołu krokowego na progresję choroby
oraz na śmiertelność badały dwa eksperymenty. Pierwsze
badanie, opublikowane przez Kenfield i wsp., wykazało,
że w grupie 2705 mężczyzn z rakiem gruczołu krokowego
bez obecności przerzutów pacjentów, którzy byli bardzo
aktywni fizycznie, po diagnozie cechowało zmniejszone
o 61% ryzyko śmiertelności specyficznej dla
raka w porównaniu do pacjentów o małej aktywności
fizycznej. Kolejne badanie, przeprowadzone przez
Richmana i wsp. na grupie 1455 pacjentów, wykazało
zmniejszone o 57% tempo progresji u pacjentów, którzy
chodzili „energicznie” przez 3 godziny tygodniowo
w porównaniu z osobami spacerującymi wolnym tempem
i krócej.
Celem niniejszej pracy było zbadanie wpływu aktywności
fizycznej po postawieniu rozpoznania raka gruczołu krokowego
na ogólną oraz specyficzną dla raka śmiertelność
w tej grupie pacjentów.
Do badania włączono 4623 pacjentów z postawionym
rozpoznaniem raka gruczołu krokowego w latach 1997-
2002, którzy następnie byli ściśle kontrolowani do 2012
roku. Ryzyko względne (HR) z 95% przedziałem ufności
(CI) szacowano stosując modele proporcjonalnego
ryzyka Coxa w celu zbadania związku pomiędzy takimi
czynnikami po postawieniu rozpoznania raka, jak rekreacyjny
ekwiwalent metaboliczny (Metabolic Equivalent
of Task - MET) godz./dzień, czas spędzony na
spacerze/rowerze, czas poświęcony na prace domowe
lub ćwiczenia fizyczne a ogólną i specyficzną dla raka
śmiertelnością. Wszystkie modele zostały dostosowane
do potencjalnych czynników zakłócających.
W trakcie obserwacji w grupie 4623 pacjentów odnotowano
561 zgonów z jakiejkolwiek przyczyny i 194
zgonów z powodu raka gruczołu krokowego. Istotnie
statystycznie niższą ogólną śmiertelność obserwowano
w grupie pacjentów osiągających wartość 5 w ocenie ekwiwalentu
metabolicznego (MET) - (HR: 0,63; 95% CI:
0,52-0,77), spacerujących i/lub jeżdżących na rowerze
20 minut dziennie (HR: 0,70; 95% CI: 0,57-0,86), wykonujących
prace domowe przez co najmniej 1 godzinę
dziennie (HR: 0,71; 95% CI: 0,59-0,86) lub ćwiczących
około 1 godziny tygodniowo (HR: 0,74; 95% CI: 0,61-
0,90), w porównaniu do mniej aktywnych mężczyzn
w ramach każdego rodzaju aktywności fizycznej. Jeśli
chodzi o śmiertelność specyficzną dla raka gruczołu
krokowego, istotnie statystycznie niższy wskaźnik
śmiertelności odnotowano wśród mężczyzn spacerujących
i/lub jeżdżących na rowerze przez 20 minut
dziennie (HR: 0,61; 95% CI: 0,43-0,87) lub ćwiczących
przez około 1 godziny tygodniowo (HR: 0,68; 95% CI:
0,48-0,94).
W podsumowaniu autorzy pracy podkreślają, iż dane
z eksperymentu potwierdzają i wzmacniają wyniki poprzednich doświadczeń wskazujących na korzystny
wpływ aktywności fizycznej na przeżycie po rozpoznaniu
raka gruczołu krokowego. Powyższy fakt ma
znaczenie dla zdrowia publicznego, ponieważ liczba
mężczyzn żyjących z rozpoznaniem raka gruczołu krokowego
rośnie na całym świecie.
Oprac.: dr n. med. Kajetan Juszczak