Przegląd Urologiczny 2014/1 (83) wersja do druku | skomentuj ten artykuł | szybkie odnośniki
 
strona główna > archiwum > Przegląd Urologiczny 2014/1 (83) > 32. Sympozjum Sekcji Urologów Wojskowych PTU

32. Sympozjum Sekcji Urologów Wojskowych PTU

Ossa, 17−19 października 2013 r.

W dniach 17-19 października 2013 roku w hotelu Ossa w Ossie odbyło się 32. Sympozjum Sekcji Urologów Wojskowych PTU. Ossa położona jest w północno-wschodniej części województwa łódzkiego, około 60 km od Warszawy.


Organizatorem tegorocznej edycji spotkania był zespół Kliniki Urologii Ogólnej, Czynnościowej i Onkologicznej Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie pod kierownictwem prof. Henryka Zielińskiego. W spotkaniu wzięło udział 149 uczestników - lekarzy, pielęgniarek i zaproszonych gości. W skład komitetu naukowego weszli zaproszeni goście: prof. Krzysztof Bar, prof. Andrzej Borkowski, dr n. med. Tomasz Borkowski, prof. Piotr L. Chłosta, prof. Barbara Darewicz, prof. Tomasz Demkow, prof. Zbigniew Jabłonowski, prof. Zbigniew Kwias, prof. Józef Matych, prof. Andrzej Paradysz, prof. Piotr Radziszewski, prof. Waldemar Różański, prof. Andrzej Sikorski, prof. Marek Sosnowski, prof. Andrzej Stelmach, prof. Zbigniew Wolski.

Sympozjum rozpoczęło się wykładem inauguracyjnym prof. Zbigniewa Kwiasa pt. Wybitni Polacy z Wielkopolski wpływający na losy Polski, Europy i świata. Profesor Kwias zaprezentował sylwetki wybitnych Wielkopolan z uwzględnieniem przedstawicieli medycyny.

Pierwszy dzień obrad poświęcony był zagadnieniom związanym z leczeniem raka nerki oraz zaburzeń mikcji. Sesja dotycząca raka nerki moderowana była przez profesorów: Andrzeja Borkowskiego, Andrzeja Sikorskiego i Henryka Zielińskiego. W trakcie sesji zaprezentowano nowoczesne metody leczenia choroby ograniczonej do narządu, a także zasady leczenia choroby uogólnionej z uwzględnieniem przerzutów oraz powikłań. Dr n. med. Andrzej Małczyński z Kliniki Urologii Ogólnej, Czynnościowej i Onkologicznej WIM przedstawił zasady stosowania oraz użyteczność nomogramów używanych w prognozowaniu przeżycia zależnego od nowotworu i ryzyka progresji u chorych z rakiem nerki. Ponadto zaprezentował wyniki wieloletnich obserwacji pacjentów z miejscowo zaawansowanymi i rozsianymi guzami nerek leczonych w sposób skojarzony w Klinice Urologii (OCZiO) WIM. Z badań tych wynika, że wieloetapowe leczenie rozpoczynające się od embolizacji tętnicy nerkowej z następczą nefrektomią oraz chemioterapią może wydłużyć czas wolny od progresji nowotworu oraz całkowite przeżycie pacjentów z rozsianymi guzami nerek. Obserwacje te wymagają potwierdzenia na dużej grupie pacjentów.

Fotografia 1
Uczestnicy dyskusji okrągłego stołu. Od lewej: prof. Henryk Zieliński, prof. Krzysztof Bar, prof. Andrzej Borkowski, prof. Andrzej Sikorski, dr TomaszBorkowski (stoi), prof. Zbigniew Wolski, prof. Barbara Darewicz, dr Piotr Cieślik, prof. Zbigniew Jabłonowski (stoi), prof. Piotr Chłosta, prof. Andrzej Stelmach, prof. Marek Sosnowski, prof. Piotr Radziszewski

W kolejnym wystąpieniu prof. Zieliński zaprezentował polemikę dotyczącą wskazań do zastosowania embolizacji tętnicy nerkowej w leczeniu paliatywnym oraz przed planowaną nefrektomią. Wykład ilustrowany był omówieniem badań wymienianych w European Association of Urology Guidelines, mających na celu walidację embolizacji jako metody leczenia. W trakcie swojego wykładu prof. Zieliński unaocznił nieścisłości wynikające z prezentowanych badań, które mogą prowadzić do opacznego rozumienia idei embolizacji tętnicy nerkowej.

Rosnąca potrzeba zastosowania technik mało inwazyjnych wymusza pogłębioną dyskusję na ten temat w środowisku urologicznym. Zalety metod mało inwazyjnych oraz możliwe trudności w ich stosowaniu prezentowali dr n. med. Tomasz Borkowski oraz prof. Piotr Chłosta. Następnie dr Borkowski omówił zasady kwalifikacji chorych do zabiegów NSS w odniesieniu do wytycznych EAU. Profesor Chłosta przedstawił nowoczesne rozwiązania technologiczne umożliwiające wykonywanie zabiegów laparoskopowych z pojedynczych nakłuć (LESS) oraz zabiegów laparoskopowych przez naturalne otwory ciała (NOTES). Szczególny akcent prelegenci kładli na skróconą rekonwalescencję oraz istotnie lepszy efekt kosmetyczny wynikający z zastosowania metod endoskopowych.

Profesor Andrzej Borkowski w swoim wystąpieniu w sposób przejrzysty i syntetyczny zaprezentował zasady leczenia oraz kwalifikację do leczenia chorych z zaawansowanym rakiem nerki. Omówił wskazania do operacji cytoredukcyjnych w raku nerki, udowadniając, iż korzyści z takiego postępowania mogą odnieść tylko chorzy w dobrym stanie ogólnym. Temat leczenia uzupełniającego rozsianego raka nerki kontynuowali dr n. med. Piotr Cieślik z Kliniki Traumatologii i Ortopedii WIM oraz dr n. med. Mariusz Łochowski z Oddziału Klinicznego Chirurgii Klatki Piersiowej i Rehabilitacji Oddechowej Szpitala Specjalistycznego im. M. Kopernika w Łodzi. Przedstawili oni możliwości leczenia chirurgicznego choroby przerzutowej w raku nerki. Następnie dr Piotr Cieślik z Kliniki Traumatologii i Ortopedii WIM w bogato ilustrowanym zdjęciami RTG wystąpieniu omówił mało znany dla urologów temat zaopatrzenia ortopedycznego złamań patologicznych wywołanych przerzutami raka nerki oraz leczenia samych przerzutów raka nerki do kości. Dr Cieślik unaocznił możliwości poprawy funkcji motorycznych i jakości życia wynikające z zastosowania zaopatrzenia ortopedycznego. Natomiast dr Łochowski na przykładach ilustrowanych obrazami tomografii komputerowej przedstawił możliwości leczenia chirurgicznego przerzutów raka nerki do płuc.

Profesor Andrzej Sikorski w czasie wykładu zaprezentował, stworzony przez kierowany przez niego zespół, rejestr przypadków raka nerki w przebiegu zespołu Von Hippel-Lindau. Omówił także istotę zespołu Von Hippel-Lindau oraz zasady jego rozpoznawania.

Na zakończenie części wykładowej głos zabrał konsultant krajowy w dziedzinie urologii, prof. Marek Sosnowski. Zaprezentował on dane statystyczne dotyczące leczenia operacyjnego guzów nerek w Polsce. Struktura wspomnianych danych wskazuje na dynamiczny wzrost zastosowania nowoczesnych procedur mało inwazyjnych w terapii.

Sesja dotycząca leczenia raka nerki została zamknięta dyskusją okrągłego stołu prowadzoną przez prof. Zielińskiego. Podczas dyskusji uczestnicy wymieniali opinie na temat leczenia raka nerki w zaprezentowanych przypadkach klinicznych. Intensywna wymiana zdań unaoczniła kontrowersje w leczeniu raka nerki występujące mimo istnienia zaleceń EAU. Szczególnie ożywioną dyskusję wywołał przypadek chorej z guzem nerki lewej o wielkości około 5 cm obejmującym niemal całą grubość wargi tylnej, zlokalizowanym nieco powyżej dolnego bieguna. Uczestnicy gorąco dyskutowali o możliwości wykonania zabiegu nerkooszczędzającego u tej chorej. Zainteresowanie wzbudził także przypadek chorej z guzem nerki pT3N1M1, u której dzięki zastosowaniu kompleksowego leczenia w postaci nefrektomii poprzedzonej embolizacją i uzupełnionej chemioterapią oraz następnie wykonaniem dwukrotnej metastazektomii z OUN i płuc uzyskano 8-letnie przeżycie wolne od nawrotu choroby.

Drugą część piątkowych obrad, dotyczącą zaburzeń mikcji, moderowali prof. Piotr Radziszewski i prof. Zbigniew Wolski. Dyskusję rozpoczął prof. Radziszewski, który omówił nowoczesne możliwości leczenia pęcherza nadreaktywnego, jakie pojawiły się w momencie ukazania się na polskim rynku mirabegronu. Wykład prof. Radziszewskiego ilustrowany był wynikami badań klinicznych porównujących skuteczność i bezpieczeństwo stosowania mirabegronu w zestawieniu z lekami cholinolitycznymi.

Fotografia 2
Uczestnicy spotkania uhonorowani pamiątkowymi upominkami. Od lewej: prof. Henryk Zieliński, prof. Sławomir Dudkiewicz, prof. Andrzej Sikorski,prof. Zbigniew Wolski, admirał floty Tomasz Mathea, minister Dariusz Młotkiewicz, komendant WIM Anna Lewicka, prof. Zbigniew Kwias, prof. Krzysztof Bar i prof. Andrzej Stelmach

W kolejnej części dr Artur Rogowski z Kliniki Ginekologii WIM zaprezentował możliwości leczenia operacyjnego nietrzymania moczu u kobiet. W swoim wystąpieniu omówił także sposoby leczenia operacyjnego zaburzeń statyki narządu rodnego. Tematyka zaburzeń mikcji spowodowanych przeszkodą podpęcherzową kontynuowana była w wystąpieniach dr. Rafała Jedynaka i dr. Grzegorza Piotrowicza z Kliniki Urologii WIM. Dr Piotrowicz zaprezentował wyniki leczenia pierwszych 50 pacjentów z łagodnym rozrostem stercza, u których zastosowano metodę fotoselektywnej waporyzacji laserem Greenlight XPS o mocy 180 W. Uzyskane wyniki po raz kolejny potwierdziły skuteczność i bezpieczeństwo tej metody, również u chorych przyjmujących antykoagulanty i leki antyagregacyjne. Zastosowane w tej generacji lasera zielonego nowatorskie włókno ze stałym chłodzeniem cieczą oraz zwiększona do 180 W moc lasera przyczyniają się do skrócenia czasu zabiegu i czynią zabieg bardziej komfortowym dla pacjenta i lekarza, co praktycznie umożliwia wykonywanie zabiegów u wszystkich pacjentów, niezależnie od wielkości stercza. Dr Rafał Jedynak zaprezentował wstępne wyniki badania porównującego leczenie łagodnego rozrostu stercza metodą TURP i fotoselektywną waporyzacją laserem Greenlight HPS120W. Wyniki uzyskane na podstawie kwestionariuszy IPSS oraz wybranych parametrów urodynamicznych, a także zgłaszanych działań niepożądanych wskazują na porównywalną efektywność obu metod przy mniejszej inwazyjności w przypadku fotoselektywnej waporyzacji.

Piątkowe obrady zakończyły się uroczystą kolacją, podczas której dr Krzysztof Hałasa, organizator poprzedniej edycji spotkania, przekazał prof. Zielińskiemu ciupagę - symbol organizatora sympozjum. Podczas kolacji wybrany został organizator kolejnej edycji spotkania. Będzie nim zespół I Kliniki Urologii Centralnego Szpitala Klinicznego im. Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi.

Obradom sobotniej sesji przewodniczyli prof. Barbara Darewicz, prof. Zbigniew Jabłonowski i prof. Waldemar Różański. W jej trakcie prezentowane były wyniki prac naukowych zgłoszonych przez uczestników spotkania.

Jako pierwszy wykład zaprezentował dr n. med. Robert Brzozowski z Kliniki Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Torakochirurgii WIM, który ma bogate doświadczenie w dziedzinie medycyny pola walki. Wykładowca wielokrotnie wyjeżdżał na misje w ramach Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie, podczas których pracował w polskim szpitalu w Ghazni. Przedstawił bogato ilustrowany zdjęciami wykład dotyczący sposobów leczenia urazów układu moczowo- płciowego u żołnierzy rannych na polu walki.

Następnie swoje wystąpienie zaprezentowała dr n. med. Beata Jurkiewicz, chirurg dziecięcy współpracujący z ośrodkiem klinicznym w Żytomierzu na Ukrainie. W szpitalu tym leczonych jest wiele dzieci, których rodzice byli w bezpośredni sposób narażeni na promieniowanie uwolnione po awarii reaktora nuklearnego w Czarnobylu. Omówiła ona jedyny opisywany w literaturze przypadek dziewczynki z pięcioma moczowodami w jednej nerce. Podzieliła się także z uczestnikami swoimi refleksjami o tym, jak ogromny wpływ na zdrowie przyszłych pokoleń Ukraińców miała ówczesna katastrofa.

Dr Tomasz Ząbkowski z Kliniki Urologii OCiO WIM zaprezentował prace dotyczące możliwości zastosowania inwazyjnej radiologii w urologii. Pierwsze z jego wystąpień dotyczyło superselektywnej embolizacji tętnicy nerkowej jako metody leczenia u pacjentów z krwawieniem do układu moczowego po NSS i po PCNL. Jest to metoda bezpieczna dla pacjenta i w przypadku wszystkich chorych leczonych w Klinice Urologii WIM OCiO zakończona ustąpieniem krwawienia. W kolejnym wykładzie omówił on skuteczność zastosowania embolizacji gałęzi przednich tętnic biodrowych wewnętrznych u pacjentów z masywnym, niepoddającym się koagulacji krwawieniem z pęcherza moczowego w przypadku nieoperacyjnego raka pęcherza. W tym przypadku również osiągnięto ustąpienie krwawienia u wszystkich leczonych w klinice pacjentów. Współpraca oddziału urologicznego ze sprawnie działającym, dostępnym w każdej chwili ośrodkiem radiologii interwencyjnej przynosi jak najbardziej wymierne rezultaty, powinna więc być zachowana i rozwijana.

Kolejny wykład przedstawił dr Paweł Stajno z Kliniki Urologii Instytutu Onkologii Warszawie. Opowiadał o czynnikach prognostycznych u pacjentów z rakiem kolczystokomórkowym prącia poddanych limfadenektomii. Następnie wystąpił dr Ireneusz Szymański, który mówił o ocenie neoadjuwantowej hormonoterapii na podstawie wieloletniego leczenia chirurgicznego chorych na raka stercza ograniczonego do narządu. Kolejny wykładowca, prof. Zbigniew Jabłonowski, przedstawił wyniki badań genetycznych dotyczących zmian w metylacji genów p16 oraz DAPK w zależności od stopnia zaawansowania procesu nowotworowego u chorych na raka pęcherza moczowego. Podczas następnego wystąpienia dr Ryszard Skiba przedstawił doświadczenia w zakresie leczenia urazów nerek zdobyte w ramach funkcjonowania Mazowieckiego Centrum Urazowego w Wojskowym Instytucie Medycznym. Swoją prelekcję wzbogacił opisami przypadków klinicznych leczonych w Klinice Urologii WIM. Ostatnie wystąpienie zaprezentował dr Marcin Wajszczuk. Dotyczyło ono przypadków priapizmu leczonych w ciągu ostatnich 5 lat w Klinice Urologii WIM - diagnostyki, sposobów postępowania i konsekwencji zbyt późnego podjęcia leczenia.

Sympozjum podsumował prof. Henryk Zieliński, który żegnając się z uczestnikami zaprosił ich na kolejną edycję spotkania Sekcji Urologów Wojskowych Polskiego Towarzystwa Urologicznego.



lek. Ryszard Skiba
lek. Marcin Wajszczuk
lek. Rafał Jedynak
lek. Grzegorz Piotrowicz
dr n. med. Andrzej Małczyński
prof. dr hab. n. med. Henryk Zieliński
Klinika Urologii Ogólnej, Czynnościowej i Onkologicznej
Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie