Kilka uwag na temat warsztatów: "Przekształcenia własnościowe w ochronie zdrowia - pobożne życzenia czy realna alternatywa?"

Polskie Towarzystwo Urologiczne jest - wydaje się - pierwszym stowarzyszeniem lekarskim, które w formie warsztatów problemowych zainicjowało dyskusję na temat celowości przekształceń własnościowych w ochronie zdrowia i rozszerzenia działalności specjalistów w ramach struktur niepublicznych. Warsztaty pn. "Pobożne życzenia czy realna alternatywa?", oprócz rozważań merytorycznych, popartych budującymi przykładami przedstawionymi przez urologów, którzy zdecydowali się na pracę w sprywatyzowanych lub nowo utworzonych zakładach niepublicznych, dostarczyły informacji, jak w praktyce tworzyć takie zakłady, uwzględniwszy obowiązujące obecnie uwarunkowania prawne.

Prezes PTU, prof. Andrzej Borówka podkreślił, że warsztaty stanowią rozwinięcie problematyki zasygnalizowanej podczas 36. Kongresu Stowarzyszenia, a także są reakcją środowiska na ostatnie zapowiedzi zmian w systemie ochrony zdrowia. Zaznaczył, że organizacja warsztatów nie wynikała z chęci zgłębiania tajników ekonomii i zarządzania, ale z potrzeby pogłębionej refleksji o możliwych drogach rozwoju zawodowego lekarzy w warunkach ostrych ograniczeń budżetowych i narastającej emigracji zarobkowej.

Merytorycznego wprowadzenia w zagadnienie dokonał dr med. Artur A. Antoniewicz, FEBU, skarbnik PTU - mottem jego prezentacji była sentencja "rerum novarum cupidus". "Chciwość nowego" w tym przypadku oznacza branie losu w swoje ręce. Należy bowiem pamiętać, że dobrobyt nie zależy od władzy, ale od indywidualnego wysiłku i przedsiębiorczości. Zdaniem mówcy, jedną z możliwych dróg rozwiązania podstawowych dylematów efektywnościowych w sektorze ochrony zdrowia jest prywatyzacja. Warto zatem poświęcić jej nieco uwagi. Tym bardziej, że w warunkach trwającej "nagonki" na lekarzy jawi się ona jako sposób walki z korupcją w publicznej ochronie zdrowia. Słowem, im więcej rynku, tym mniej patologii społecznych.

Potwierdzeniem tych słów są dokonania biznesowe urologów zaprezentowane w pierwszej części warsztatów, tj. panelu praktyków: Piotr Humański (NZOZ "Specjalista" w Kutnie), Marek Rożniecki (Oddział Urologii Szpitala w Łasku), Piotr Trypens ("Uro-Ves" w Warszawie), Janusz Zajda ("Conti-Medica" w Warszawie) skutecznie dowiedli, że "duch przedsiębiorczości" nie jest obcy lekarzom. Uczestnicy warsztatów mieli możliwość wsłuchania się nie tylko w ich motywacje do "pracy na swoim", ale także poznać blaski i cienie towarzyszące działalności gospodarczej w Polsce.

Mecenas Claudia Fendler-Bielicka dokonała przeglądu możliwych form prawnych prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze ochrony zdrowia i przedstawiła ich zalety i wady, podając szereg interesujących poznawczo przykładów "z życia wziętych".

Skąd wziąć pieniądze na prywatyzację? W jaki sposób ukształtować prawidłową strukturę kapitału w niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej? - odpowiedzi na te pytania poszukiwałem w swojej prezentacji, używając metafory "układu krwionośnego" w odniesieniu do organizacji gospodarczej i omawiając zasadnicze czynniki determinuj ące decyzje inwestycyjne. Starałem się przestrzec wszystkich potencjalnych przedsiębiorców przed pokusą "życia ponad stan". Rynek usług medycznych charakteryzuje się bowiem dużym ryzykiem, a w tych warunkach, jak wiadomo, należy minimalizować ryzyko finansowe. W praktyce oznacza to ostrożność przy zawieraniu umów kredytowych i leasingowych.

Dopełnieniem drugiej części warsztatów było wystąpienie wiceprezesa Narodowego Funduszu Zdrowia Jacka Grabowskiego, który odniósł się m.in. do wskazanych przez przedmówców barier rozwoju przedsiębiorczości w sektorze ochrony zdrowia. Odrzucił zarzut nierównego traktowania publicznych i niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w procesie kontraktowania świadczeń zdrowotnych, a także omówił mechanizmy zapewniające transparentność prowadzonych przez NFZ procedur konkursowych.

W trzeciej części warsztatów głos zabrali przedstawiciele instytucji finansowych, samorządu lekarskiego i niezależni eksperci.

Zaproszenia do udziału w warsztatach zostały wysłane do pięciu banków i dwóch największych firm leasingowych. Ostatecznie sektor finansowy reprezentowali doradcy kredytowi jedynie dwóch banków - PKO BP i Getin Bank. Tak niewielkie zainteresowanie banków i leasingodawców tłumaczyć można dwojako. Brakiem oferty produktowej adekwatnej do potrzeb przedsiębiorczych lekarzy lub też małą wiarą w sukces prywatyzacji w ochronie zdrowia.

Sceptycyzmem powiało także w wypowiedziach niezależnych ekspertów. Wskazywali oni na znaczny stopień upolitycznienia problemu wzrostu efektywności sektora ochrony zdrowia oraz trudności wynikaj ące z sytuacji monopsonu (monopolu jednego odbiorcy - NFZ) i relatywnie niskiej skłonności obywateli do zwiększania wydatków prywatnych na opiekę zdrowotną.

Przewodniczący Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie, Andrzej Włodarczyk wyraził uznanie dla organizatorów warsztatów za odwa żne zmierzenie się z tematem. Podkreślił, że samorząd lekarski jest za prywatyzacją, bowiem daje ona nadzieję na lepsze warunki pracy i płacy, co znalazło potwierdzenie w panelu praktyków. Z kolei wiceprzewodniczący OIL w Warszawie, Ryszard Majkowski z zadowoleniem odnotował fakt, że organizatorów warsztatów wspierali merytorycznie konsultanci Doradczego Ośrodka Wspomagania Restrukturyzacji i Prywatyzacji działającego w strukturach warszawskiej Izby.

Podsumowując warsztaty Artur A. Antoniewicz stwierdził, że przebieg dyskusji dobitnie dowodzi, iż prywatyzacja jest skomplikowanym i długotrwałym procesem społecznym. Jest to jednak proces nieuchronny, na który środowisko lekarzy musi być przygotowane.

Zamykając obrady Andrzej Borówka wyraził wszystkim obecnym podziękowanie za aktywny udział w warsztatach oraz zapowiedział gotowość PTU do kontynuowania tematu, jeżeli będzie takie zapotrzebowanie ze strony członków Towarzystwa.

Przebieg warsztatów został rejestrowany. Osoby zainteresowane poszczególnymi wystąpieniami mogą je prześledzić na stronie internetowej Medycznej Platformy Edukacyjnej (www. medycyna.org.pl).