Przegląd Urologiczny 2006/6 (40) wersja do druku | skomentuj ten artykuł | szybkie odnośniki
 
strona główna > archiwum > Przegląd Urologiczny 2006/6 (40) > Rak gruczołu krokowego

Rak gruczołu krokowego

2005; 39 (2): 117-123

Krajowy Rejestr Nowotworów Gruczołu Krokowego w Szwecji 1998-2002: zmiany w odniesieniu do zapadalności, leczenia i przeżycia chorych

The national prostate cancer register in Sweden 1998-2002: trends in incidence, treatment and survival

Department of Urology, Faculty of Health Sciences, University Hospital Linkoping, Linkoping, Sweden. varenhorst.eberhard@telia.com

W 1958 roku w Szwecji utworzono Krajowy Rejestr Nowotworów. Ze względu na brak w nim wielu danych dotyczących mężczyzn, u których rozpoznano raka stercza (PCa - prostate adenocarcinoma), w 1987 roku utworzono rejestr poświęcony wyłącznie tej chorobie (National Prostate Cancer Register). Celem pracy jest prezentacja danych klinicznych i epidemiologicznych dotyczących mężczyzn, u których rozpoznano raka stercza w Szwecji, pochodzących z powyższego rejestru. Obejmuje on swoim zakresem 96% populacji mężczyzn, co czyni go wyjątkowym.

W latach 1998-2002 PCa rozpoznano u 35 223 mężczyzn. We wspomnianym okresie liczba osób, u których raka rozpoznano w stopniu zaawansowania T1c, stopniowo rosła, podczas gdy tych, u których raka rozpoznano w stopniu T3, T4 oraz tych, u których rozpoznano ogniska przerzutowe, stopniowo malała. Liczba chorych, u których stopień złośliwości PCa oceniono na G3, nie uległa istotnej zmianie. W 2002 roku wykonano 1274 radykalne prostatektomie, a 345 mężczyzn poddano brachyterapii z powodu PCa. Liczby te w 1998 roku wyniosły odpowiednio 522 i 122. 5-letnie przeżycie chorych, u których nie oceniono stanu węzłów chłonnych i u których PSA nie przekraczało 20 ng/ml oraz chorych, u których nie stwierdzono nacieku nowotworowego w obrębie węzłów chłonnych i stopień złośliwości Pca oceniono na G1 lub G2, były porównywalne. Podobnie w odniesieniu do grup mężczyzn, u których nie oceniono stanu węzłów chłonnych i u których PSA przekraczało 20 ng/ml bądź tych, u których stopień złośliwości PCa oceniono na G3 oraz chorych, u których wykryto naciek nowotworowy w obrębie węzłów chłonnych. Analogiczne obserwacje poczyniono w odniesieniu do obecności ognisk przerzutowych. W dyskusji autorzy opracowania wskazują na możliwość stworzenia rejestru, który swym zakresem obejmie całą populację mężczyzn. Wzrost zapadalności na PCa obserwowany w ostatnich latach tłumaczą wzrostem dostępności do określania stężenia PSA w surowicy. Dotyczy to w szczególności mężczyzn poniżej 70 r.ż.

Opr. dr n. med. Jakub Dobruch


BJU Int. 2004 Nov; 94 (7): 1003-1009

Odległa ocena ogólnej jakości życia i oddawania moczu u chorych poddanych radykalnej prostatektomii lub brachyterapii z powodu raka gruczołu krokowego

TDeterminants of long term quality of life and voiding function of patients treated with radical prostatectomy or permanent brachytherapy for prostate cancer

Bradley EB, Bissonette EA, Theodorescu D University of Virginia Health System, Charlottesville, Virginia, USA

Autorzy amerykańscy w ciekawym opracowaniu oceniają jakość życia (QoL) chorych poddanych leczeniu metodą radykalnego wycięcia stercza (RP), napromieniania śródmiąższowego (BTM) oraz brachyterapii skojarzonej z napromienianiem z pól zewnętrznych (BTC). W roku 2000 rozesłano kwestionariusze do mężczyzn dotkniętych rakiem stercza leczonych jedną z trzech wymienionych metod, odnoszące się do ogólnej oceny jakości życia i czynności dolnych dróg moczowych [The Functional Assessment of Cancer Therapy-General (FACT-G), American Urological Association Symptom Score (AUA-SS), Urinary Function Questionnaire Score, The Brief Sexual Function Inventory]. Informacje zwrotne uzyskano od 214 chorych (60 poddanych RP, 102 BTM, a 52 BTC); średni okres obserwacji wynosił odpowiednio 18,8, 25,5 i 29,9 miesięcy. Wykazano różnice pomiędzy grupami BTM i BTC a PR w odniesieniu do dolegliwości o typie przeszkody podpęcherzowej, dominujących u chorych napromienianych. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic pomiędzy grupami względem ogólnej jakości życia na podstawie FACT-G; w skali ogólnego dobrostanu fizycznego (ang. the physical well-being) grupa BTC osiągnęła gorsze wyniki w porównaniu z grupą RP. Wykazano wyższy wskaźnik pełnej kontynencji wraz z upływem czasu w grupie poddanej brachyterapii w porównaniu z chorymi operowanymi. Stwierdzono istotną, dodatnią zależność pomiędzy punktacją FACT-G, stopniem zaburzenia funkcji seksualnych a stopniem nasilenia dolegliwości ze strony dolnych dróg moczowych u wszystkich chorych. Wyniki opracowania wskazują, że odległe wyniki leczenia chorych na raka stercza metodą radykalnej prostatektomii lub brachyterapii odnoszące się do jakości życia są zbliżone.

Opr. dr Paweł Orłowski


J Urol 2004; 172 (2): 525-528

Wznowa po leczeniu metodą radioterapii lub radykalnej prostatektomii u chorych na raka gruczołu krokowego: ocena różnic w odpowiedzi na leczenie antyandrogenowe

Failure after primary radiation or surgery for prostate cancer: differences in response to androgen ablation

Swanson GP, Riggs M, Earle J. Cancer Care Northwest, Spokane, Washington, USA

Opracowanie zawiera wyniki leczenia hormonalnego z powodu nawrotu raka stercza chorych, poddanych radioterapii lub radykalnemu wycięciu narządu w latach 1966-1973. Analizą objęto 136 mężczyzn po przebytej radioterapii z pól zewnętrznych (ERBT), 44 po prostatektomii radykalnej przezkroczowej (RPP) i 131 po radykalnej prostatektomii załonowej (RRP). U żadnego chorego w chwili ustalenia rozpoznania raka gruczołu krokowego nie wykryto przerzutów. Wznowę nowotworu stwierdzano na podstawie badania palcem przez odbytnicę, badań obrazowych i dodatniego wyniku biopsji. Zgon w wyniku choroby nowotworowej stwierdzono u 95% chorych. Wszyscy mężczyźni otrzymywali leczenie hormonalne. W porównaniu z grupą leczoną chirurgicznie, w grupie ERBT wykazano istotnie wyższy odsetek zgonów z powodu raka (63% vs 78%, p = 0,04). Spośród mężczyzn poddanych ERBT, u których stwierdzono izolowaną wznowę miejscową, 63% zmarło z powodu raka stercza po upływie średnio 5,03 lat. Spośród mężczyzn poddanych leczeniu chirurgicznemu, u których stwierdzono izolowaną wznowę miejscową, 50% zmarło z powodu raka po upływie średnio 9,83 lat. Spośród mężczyzn poddanych ERBT, u których stwierdzono przerzuty odległe, 93% zmarło z powodu raka po upływie średnio 2,34 lat, w porównaniu z 3,27 lat w grupie chorych po radykalnym wycięciu stercza. Różnice pomiędzy grupami wykazały znamienność statystyczną. O dużej wartości opracowania stanowi m.in. długi czas obserwacji chorych. Przeważająca większość mężczyzn została poddana obserwacji aż do chwili zgonu z powodu nowotworu gruczołu krokowego.

Uzyskane wyniki wskazują na dłuższy czas przeżycia chorych poddanych ablacji androgenowej z powodu wznowy po radykalnej prostatektomii w porównaniu z leczonymi hormonalnie z powodu wznowy po radykalnym napromienianiu z pól zewnętrznych.

Opr. dr n. med. Jakub Dobruch