| ||||||||
Rak gruczołu krokowego2005; 39 (2): 117-123Krajowy Rejestr Nowotworów Gruczołu Krokowego w Szwecji 1998-2002: zmiany w odniesieniu do zapadalności, leczenia i przeżycia chorychThe national prostate cancer register in Sweden 1998-2002: trends in incidence, treatment and survivalDepartment of Urology, Faculty of Health Sciences, University Hospital Linkoping, Linkoping, Sweden. varenhorst.eberhard@telia.com W 1958 roku w Szwecji utworzono Krajowy Rejestr Nowotworów. Ze względu na brak w nim wielu danych dotyczących mężczyzn, u których rozpoznano raka stercza (PCa - prostate adenocarcinoma), w 1987 roku utworzono rejestr poświęcony wyłącznie tej chorobie (National Prostate Cancer Register). Celem pracy jest prezentacja danych klinicznych i epidemiologicznych dotyczących mężczyzn, u których rozpoznano raka stercza w Szwecji, pochodzących z powyższego rejestru. Obejmuje on swoim zakresem 96% populacji mężczyzn, co czyni go wyjątkowym. W latach 1998-2002 PCa rozpoznano u 35 223 mężczyzn. We wspomnianym okresie liczba osób, u których raka rozpoznano w stopniu zaawansowania T1c, stopniowo rosła, podczas gdy tych, u których raka rozpoznano w stopniu T3, T4 oraz tych, u których rozpoznano ogniska przerzutowe, stopniowo malała. Liczba chorych, u których stopień złośliwości PCa oceniono na G3, nie uległa istotnej zmianie. W 2002 roku wykonano 1274 radykalne prostatektomie, a 345 mężczyzn poddano brachyterapii z powodu PCa. Liczby te w 1998 roku wyniosły odpowiednio 522 i 122. 5-letnie przeżycie chorych, u których nie oceniono stanu węzłów chłonnych i u których PSA nie przekraczało 20 ng/ml oraz chorych, u których nie stwierdzono nacieku nowotworowego w obrębie węzłów chłonnych i stopień złośliwości Pca oceniono na G1 lub G2, były porównywalne. Podobnie w odniesieniu do grup mężczyzn, u których nie oceniono stanu węzłów chłonnych i u których PSA przekraczało 20 ng/ml bądź tych, u których stopień złośliwości PCa oceniono na G3 oraz chorych, u których wykryto naciek nowotworowy w obrębie węzłów chłonnych. Analogiczne obserwacje poczyniono w odniesieniu do obecności ognisk przerzutowych. W dyskusji autorzy opracowania wskazują na możliwość stworzenia rejestru, który swym zakresem obejmie całą populację mężczyzn. Wzrost zapadalności na PCa obserwowany w ostatnich latach tłumaczą wzrostem dostępności do określania stężenia PSA w surowicy. Dotyczy to w szczególności mężczyzn poniżej 70 r.ż. Opr. dr n. med. Jakub Dobruch BJU Int. 2004 Nov; 94 (7): 1003-1009Odległa ocena ogólnej jakości życia i oddawania moczu u chorych poddanych radykalnej prostatektomii lub brachyterapii z powodu raka gruczołu krokowegoTDeterminants of long term quality of life and voiding function of patients treated with radical prostatectomy or permanent brachytherapy for prostate cancerBradley EB, Bissonette EA, Theodorescu D University of Virginia Health System, Charlottesville, Virginia, USA Autorzy amerykańscy w ciekawym opracowaniu oceniają jakość życia (QoL) chorych poddanych leczeniu metodą radykalnego wycięcia stercza (RP), napromieniania śródmiąższowego (BTM) oraz brachyterapii skojarzonej z napromienianiem z pól zewnętrznych (BTC). W roku 2000 rozesłano kwestionariusze do mężczyzn dotkniętych rakiem stercza leczonych jedną z trzech wymienionych metod, odnoszące się do ogólnej oceny jakości życia i czynności dolnych dróg moczowych [The Functional Assessment of Cancer Therapy-General (FACT-G), American Urological Association Symptom Score (AUA-SS), Urinary Function Questionnaire Score, The Brief Sexual Function Inventory]. Informacje zwrotne uzyskano od 214 chorych (60 poddanych RP, 102 BTM, a 52 BTC); średni okres obserwacji wynosił odpowiednio 18,8, 25,5 i 29,9 miesięcy. Wykazano różnice pomiędzy grupami BTM i BTC a PR w odniesieniu do dolegliwości o typie przeszkody podpęcherzowej, dominujących u chorych napromienianych. Nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic pomiędzy grupami względem ogólnej jakości życia na podstawie FACT-G; w skali ogólnego dobrostanu fizycznego (ang. the physical well-being) grupa BTC osiągnęła gorsze wyniki w porównaniu z grupą RP. Wykazano wyższy wskaźnik pełnej kontynencji wraz z upływem czasu w grupie poddanej brachyterapii w porównaniu z chorymi operowanymi. Stwierdzono istotną, dodatnią zależność pomiędzy punktacją FACT-G, stopniem zaburzenia funkcji seksualnych a stopniem nasilenia dolegliwości ze strony dolnych dróg moczowych u wszystkich chorych. Wyniki opracowania wskazują, że odległe wyniki leczenia chorych na raka stercza metodą radykalnej prostatektomii lub brachyterapii odnoszące się do jakości życia są zbliżone. Opr. dr Paweł Orłowski J Urol 2004; 172 (2): 525-528Wznowa po leczeniu metodą radioterapii lub radykalnej prostatektomii u chorych na raka gruczołu krokowego: ocena różnic w odpowiedzi na leczenie antyandrogenoweFailure after primary radiation or surgery for prostate cancer: differences in response to androgen ablationSwanson GP, Riggs M, Earle J. Cancer Care Northwest, Spokane, Washington, USA Opracowanie zawiera wyniki leczenia hormonalnego z powodu nawrotu raka stercza chorych, poddanych radioterapii lub radykalnemu wycięciu narządu w latach 1966-1973. Analizą objęto 136 mężczyzn po przebytej radioterapii z pól zewnętrznych (ERBT), 44 po prostatektomii radykalnej przezkroczowej (RPP) i 131 po radykalnej prostatektomii załonowej (RRP). U żadnego chorego w chwili ustalenia rozpoznania raka gruczołu krokowego nie wykryto przerzutów. Wznowę nowotworu stwierdzano na podstawie badania palcem przez odbytnicę, badań obrazowych i dodatniego wyniku biopsji. Zgon w wyniku choroby nowotworowej stwierdzono u 95% chorych. Wszyscy mężczyźni otrzymywali leczenie hormonalne. W porównaniu z grupą leczoną chirurgicznie, w grupie ERBT wykazano istotnie wyższy odsetek zgonów z powodu raka (63% vs 78%, p = 0,04). Spośród mężczyzn poddanych ERBT, u których stwierdzono izolowaną wznowę miejscową, 63% zmarło z powodu raka stercza po upływie średnio 5,03 lat. Spośród mężczyzn poddanych leczeniu chirurgicznemu, u których stwierdzono izolowaną wznowę miejscową, 50% zmarło z powodu raka po upływie średnio 9,83 lat. Spośród mężczyzn poddanych ERBT, u których stwierdzono przerzuty odległe, 93% zmarło z powodu raka po upływie średnio 2,34 lat, w porównaniu z 3,27 lat w grupie chorych po radykalnym wycięciu stercza. Różnice pomiędzy grupami wykazały znamienność statystyczną. O dużej wartości opracowania stanowi m.in. długi czas obserwacji chorych. Przeważająca większość mężczyzn została poddana obserwacji aż do chwili zgonu z powodu nowotworu gruczołu krokowego. Uzyskane wyniki wskazują na dłuższy czas przeżycia chorych poddanych ablacji androgenowej z powodu wznowy po radykalnej prostatektomii w porównaniu z leczonymi hormonalnie z powodu wznowy po radykalnym napromienianiu z pól zewnętrznych. Opr. dr n. med. Jakub Dobruch |