Przegląd Urologiczny 2006/2 (36) wersja do druku | skomentuj ten artykuł | szybkie odnośniki
 
strona główna > archiwum > Przegląd Urologiczny 2006/2 (36) > Rak pęcherza moczowego

Rak pęcherza moczowego

Nature Clinical Practice Urology (2005) 2, 14-15

Czy zakres radykalnej cystektomii u kobiet powinien rutynowo obejmować przednią ścianę pochwy, macicę oraz jajniki?

Should the uterus and ovaries be removed, and the vagina resected, routinely during radical cystectomy?

George Thalmann Department of Urology, University Hospital Bern, Anna Seiler-Haus, Bern, CH-3010, Szwajcaria

Zakres radykalnej cystektomii u kobiet wykonywanej z powodu naciekającego raka pęcherza moczowego obejmuje również macicę, jajowody, jajniki oraz przednią ścianę pochwy. Do niedawna postulowało się także całkowite usunięcie cewki moczowej. W wielu ośrodkach uretrektomia jest wykonywana standardowo podczas radykalnego wycięcia pęcherza z powodów onkologicznych. Opracowanie stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy wycięcie narządów rodnych jest uzasadnione w każdym przypadku naciekającego raka pęcherza moczowego u kobiet. Podstawę artykułu stanowi analiza wyników badań patomorfologicznych i histopatologicznych preparatów po cystektomii radykalnej 609 kobiet operowanych w latach 1983-2001. Żadna z operowanych wówczas kobiet nie była poddano uprzednio wycięciu macicy lub przydatków. U przeważającej większości kobiet wykonano odprowadzenie moczu metodą zastępczego pęcherza jelitowego. Podejrzenie ekspansji pozapęcherzowej raka (w tym naciekania narządów rodnych) stanowiło kryterium wyłączenia z analizy.
średni wiek kobiet wynosił 47 lat (20-73 lata), a okres obserwacji po leczeniu średnio 4,3 lata (0,5-19 lat). Rak płaskonabłonkowy (SCC) stanowił dominującą postać nowotworu (390 przypadków), raka przejściowokomórkowego (TCC) wykryto u 98 kobiet, a raka gruczołowego (AC) u 74. Wtórną obecność nowotworu w narządach płciowych wykazano u 16 (3%) kobiet. U tych chorych nie wytworzono odprowadzenia moczu metodą zastępczego pęcherza jelitowego. 7 spośród 16 kobiet ze współistnieniem raka w narządach rodnych rozwinęło w pęcherzu moczowym SCC, 7 - TCC, a 2 - AC. Wykazano zależność pomiędzy stopniem zróżnicowania histologicznego raka a zajęciem narządów rodnych (w 8 przypadkach G3, 16 G2 i 4 G1; p=0,01 G1/2 vs G3). Nie wykazano znamiennej zależności pomiędzy obecnością nowotworu w narządach rodnych a lokalizacją raka w pęcherzu moczowym.
W narządach płciowych żeńskich w żadnym przypadku nie znaleziono raka pierwotnego. Macica 30 kobiet (5%) i jajniki 49 kobiet (8%) wykazały zmiany łagodne pod postacią torbieli, ziarniniaków, endometriozy lub włókniaków. Zdaniem autorów opracowania macica, jajniki i pochwa są rzadko zajęte w przypadkach naciekającego raka pęcherza moczowego. Dlatego zachowanie narządów rodnych w niektórych przypadkach jest dopuszczalną opcją terapeutyczną. Bezwzględne wycięcie narządów rodnych zaleca się m.in. w przypadkach raków niskozróżnicowanych, zlokalizowanych na tylnej cianie pęcherza moczowego lub w sytuacji zajęcia regionalnych węzłów chłonnych.

Opr. dr n. med. Paweł Orłowski (Kielce)